काठमाडौं । निरन्तरको संघर्ष र आफ्नो कर्मप्रतिको लगावले मानिसलाई कुनै दिन सफल बनाएरै छाड्छ । आज हामी त्यस्तै एउटा सफलताको कथा बोकेका व्यक्तिको बारेमा चर्चा गर्दै छौँ ।
भारतको मुम्बईको साँघुरो गल्लीहरूमा दूध र स्टेशनरीको सामान बेच्ने एक किशोर आज धेरैका लागि प्रेरणाको स्रोत बनेको छ । यो कथा हो- रिजवान साजनको ।
साजन कुनै समय मुम्बईमा दूध पुर्याउने काम गर्थे । अहिले उनी खर्बपति भएका छन् । हाल यूएई बस्दै आएका उनलाई यूएईमा भारतीय मूलका सबैभन्दा धनी व्यक्तिका रूपमा पनि चिनिन्छ ।
उनको कुल सम्पत्ति करिब १८,००० करोड रुपैयाँ भारु रहेको बताइन्छ । उनले आफ्नो बलबुतामा डेन्यूब ग्रुपको स्थापना गरे, जुन आज निर्माण सामग्री, घरजग्गा र घर सजावटको क्षेत्रमा विश्वव्यापी रूपमा चर्चित छ ।
रिजवान साजनको जन्म मुम्बईको घाटकोपरमा एक निम्न-मध्यमवर्गीय परिवारमा भएको थियो । उनका बुबा नथानी स्टील प्राइभेट लिमिटेडमा सुपरभाइजर थिए र महिनामा जम्मा ७ भारतीय रुपैयाँ कमाउँथे ।
बाबुको त्यही कमाइले उनीहरूको गुजारा हुने गरेको थियो । त्यही कमाइबाट चार बच्चाहरूको पालनपोषण गर्न गाह्रो थियो । रिजवान, आफ्ना तीन भाइबहिनीमध्ये जेठा, हरेक दिन ७-८ किलोमिटर हिँडेर विद्या विहार स्कूल जान्थे ।
रिजवानको जीवनमा थप संकट आइलाग्यो । उनी १६ वर्षको हुँदा उनको बुबाको निधन भयो र परिवारको जिम्मेवारी उनको काँधमा आइलाग्यो ।
तर, रिजवानले कहिल्यै हार मानेनन् । उनले गल्लीहरूमा स-साना चीजहरू बेच्न थाले । जस्तै, किताबहरू, स्टेशनरी र साँझमा घर-घरमा दूध पुर्याए ।
रिजवानले गल्फ न्यूजलाई दिएको एक अन्तर्वार्तामा भनेका थिए- त्यसबेला स्कुलको शुल्क र घर खर्च चलाउन निकै गाह्रो थियो । उनको मेहनत र काकाको सहयोगमा उनले सन् १९८१ मा १८ वर्षको उमेरमा कुवेतमा मासिक १८ हजार भारुको जागिर पाए ।
कुवेतमा आठ वर्षसम्म मेहनत गरेपछि रिजवान सेल्स म्यानेजर बने । सन् १९९० मा सद्दाम हुसैनले कुवेतमाथि गरेको आक्रमणले उनको जीवनमा फेरि संकट आइपर्यो ।
खाडी युद्धका कारण उनको सबै बचत सकियो र उनी खाली हात मुम्बई फर्किए । तर रिजवानको जोश कम भएन । उनले दुबईमा एउटा ब्रोकरेज कम्पनीमा जागिर सुरु गरे । त्यसले भवन निर्माण सामग्रीको व्यवसायमा थियो । यस दौरान उनले बजार बुझे र सन् १९९३ मा आफ्नै कम्पनी डेन्यूब ग्रुपको जग राखे ।
डेन्यूब ग्रुपको सुरुवात सानो स्तरमा निर्माण सामग्रीको आपूर्तिबाट भयो । रिजवानको दूरदर्शिता र व्यापार कौशलले कम्पनीलाई चाँडै नै यूएईको निर्माण उद्योगको प्रमुख आपूर्तिकर्ता बनायो ।
आज डेन्यूब ग्रुपको कारोबार १.३ अर्ब डलर (लगभग १०,८०० करोड भारु) भन्दा बढी छ । यो घरजग्गा, घर सजावट, किचन समाधान, र पूर्वाधार जस्ता क्षेत्रमा सक्रिय छ ।
कम्पनीका परियोजनाहरू दुबईका शानदार टावरहरूदेखि मध्य पूर्वका ठूला निर्माण कार्यहरू सम्म फैलिएका छन् ।
५५ वर्षीय रिजवान साजनको कथा सफलताको मात्र होइन, बारम्बार गिरेर उठ्ने संघर्षको कथा पनि हो । मुम्बईको झुपडीबाट दुबईका करोडपतिहरूको सूचीमा सामेल हुनेसम्म, उनले कहिल्यै आफ्ना मूल्यहरूसँग सम्झौता गरेनन् ।
नवभारत टाइम्सको एक रिपोर्टअनुसार, रिजवानको मेहनत र दृढ संकल्पले उनलाई यूएईका सबैभन्दा धनी भारतीय व्यापारी बनायो । उनको कथा सीमित स्रोतसाधनका बाबजुद ठूला सपना देख्ने लाखौँ युवाहरूका लागि प्रेरणा हो ।